Op 6 augustus opent RTL Nieuw met een ruim 2 minuten durende reportage over het terrorisme dreiging uit Jemen. Verbaasd blijf ik kijken. Ambassades worden gesloten, buitenlanders moeten het land verlaten en Schiphol is in verhoogde staat van paraatheid. Het is merkwaardig nieuws en ik begrijp niets van de urgentie. Waarom is dit zo belangrijk? Ons wordt verteld dat er heel veel terroristen zijn in Jemen, en dat deze nu een grote dreiging vormen. Maar waarom nu plotseling? Waren die terroristen er vorige week niet dan, en waarom was er toen geen dreiging? Het is frustrerend om naar te kijken omdat geen enkele poging wordt gedaan om dit uit te leggen. Wel worden spannende verhalen verteld over een slimme bommenmaker die exploderende onderbroeken maakt. We zien een drone opstijgen. Maar de vraag naar het waarom wordt zelfs niet eens gesteld. De officiele reden van de waarschuwing is een conference call van top terroristen.
Wie verspreidt dit nieuws dan? Het kan haast niet anders dan dat dit van Amerikaanse geheime diensten komt. Maar vragen waarom die iets doen of zeggen, is net zo zinvol als vragen naar de zin van het leven. Bekijk zelf de RTL reportage hier.
De echte reden
Ook de NOS had gisteren een reportage over dit onderwerp:
De nieuwslezer van NOS-Journaal geeft ongemerkt dus toch een verklaring voor dit nieuws. Want het hij eindigt de reportage aldus:
Voorstanders van het controleren van zoveel mogelijk dataverkeer zien het sluiten van ambassades als een bewijs dat de Amerikaanse spionage diensten hun werk goed doen.
Dit lijkt me dan ook de meest logische interpretatie: geheime diensten moeten de burger laten zien waar ze voor zijn. Dankzij de onthullingen van Edward Snowden weten we nu hoe intensief zij onze email, telefoongesprekken en andere activiteiten op internet afluisteren. Dit is de tegen campagne. Er wordt 'nieuws' georganiseerd door advies uit te brengen over aanstaande terreurdreigingen. De burger moet weten waarom het belangrijk dat zijn activiteiten gemonitord worden. Dit is wat wij terugkrijgen voor het inleveren van onze privacy.
Dit is natuurlijk alleen maar een verklaring waarom er nu nieuws is over de terreurdreiging uit Jemen. Het is de directe reden voor het nieuws. De echte oorzaak, de reden waarom er in Jemen zo'n grote dreiging is van terrorisme wordt slechts in het voorbij gaan genoemd (als zij al genoemd wordt): armoede en chaos in het land, een zwakke regering die de hand boven het hoofd wordt gehouden door Amerika, en vooral de regelmatige aanvallen op het land. Al sinds 2008 zijn er berichten over aanvallen met drones in Jemen.
Juan Cole heeft op zijn site een lijst van drone-strikes die de afgelopen jaren op Jemen zijn afgevuurd en het aantal slachtoffers dat daarbij is gevallen:
Het zijn kille cijfers, waar je even goed over moet nadenken om te beseffen wat er gebeurt. Ook dit is terreur, al hoort je er weinig van. Gepleegd uit naam van de democratie. Voor onze veiligheid. Het is ver weg in een ontoegankelijk land waar alleen maar arabieren wonen. De laatste Westerlingen die er zijn moeten nu het land verlaten. Dus wie zal er over deze terreur berichten? Alleen als het een geheime dienst goed uitkomt horen wij er van, in een brave reportage van RTL4 of in het NOS-Journaal.
Read more...
Woorden zijn belangrijk in de politiek. In de mond van politici zijn woorden wapens zoals we in de Nederlandse politiek dagelijks kunnen zien: hoofddoekjes worden kopvodden en de verzorgingsstaat wordt een geluksmachine. Maar ook het omgekeerde is mogelijk: er zijn ook woorden die men liever niet in de mond neemt. Omdat het onderwerp niet altijd vermeden kan worden gebruikt men dan een eufemisme. Natuurlijk hebben politici niet het alleenrecht als gaat om de woordkeus: de journalistiek moet ook meewerken. Journalisten kunnen er voor kiezen of ze meedoen met het spel van de politici of niet. Als het goed is doen ze dat natuurlijk niet.
Afgelopen donderdag was de '284-voudige vrijspraak' van Ahmed Ghailani in het nieuws op de volgende manier:
Het is een merkwaardige veroordeling: deze man is waarschijnlijk schuldig aan de dood van honderden mensen maar hij wordt tot levenslang veroordeeld omdat hij 'heeft meegedaan met een samenzwering om Amerikaanse eigendommen te vernietigen'. Eigendommen? Niet alleen is de beschuldiging merkwaardig maar ook de gang van zaken rond zijn proces: hij is in al in 2004 opgepakt maar hij wordt blijkbaar pas nu veroordeeld, ruim zes jaar later. Om het nog vreemder te maken blijkt dat hij wordt vrijgesproken op 284 van de 285 beschuldigingen. Het is alsof men een schot hagel heeft afgeschoten: er zal dan vast wel één kogeltje raak zijn.
Wat is daarvoor de verklaring? Was hij misschien toch niet schuldig? Waarom duurde het zo lang voordat de man veroordeeld werd, en waarom vrijspraak op de meeste punten en een veroordeling voor het vernietigen van spullen en niet voor het doden van mensen?
Insiders weten de antwoorden natuurlijk wel , maar het nieuws moet ook begrepen kunnen worden door mensen die het niet dagelijks volgen. Ik ben dus benieuwd wat Rob Trip gaat vragen als hij Ron Linker, de correspondent in Washington en maker van de rapportage interviewt. De vraag die hij voorlegt is op zijn minst verrassend, kijk zelf:
De vraag van Rob Trip aan Ron Linker is dus:
Correspondent Ron Linker in Washington. Ron Waarom is dit zo’n tegenvaller voor President Obama?
De vraag gaat over de problemen die President Obama nu heeft met het sluiten van de basis Guantanamo Bay. Niets over de merkwaardige gang van zaken rond het proces. Om er achter te komen waarom dit zo is moeten we nog een keer naar de eerste clip waarin wat wordt verteld over het proces. Hierin wordt de volgende verklaring gegeven voor de 'veroordeling 1/285':
Tijdens het proces wordt belastend bewijs tegen Ghailani niet toegelaten omdat dat proces door omstreden verhoormethodes verkregen zou zijn. Uiteindelijk oordeelt de jury dat hij alleen schuldig is aan samenzwering om Amerikaanse eigendommen te vernietigen.
Het gaat dus om omstreden verhoormethodes. Maar wat zijn dat? Dat kan van alles betekenen. Was er misschien geen advocaat aanwezig bij het verhoor (wat overigens normaal is in Nederland)? Of waren hem zijn miranda rights niet voorgelezen? Iedereen die een beetje het nieuws volgt weet natuurlijk waar het wel om gaat: marteling. Maar waarom staat dat er niet? Wat is er 'omstreden' aan martelen? In ieder geval is het niet omstreden dat er gemarteld is. Niemand betwijfelt dat gevangenen in Guantanamo Bay en andere geheime gevangenissen zijn gewaterboard soms dagen lang. Ook zijn er andere 'omstreden methodes' gebruikt zoals het meer dan een week wakker houden van gevangenen. De gevangene wordt dan naakt, met de handen vastgebonden aan het plafond van de cel, zodanig dat hij niet aan zijn armen kan hangen omdat dat bijzonder pijnlijk is - en ook hiervoor is een eufemisme: 'stress position'. Dit zijn geen 'omstreden verhoormethodes', het zijn oorlogsmisdaden. Daarom heeft de rechter besloten om het bewijsmateriaal niet toe te laten en daarom heeft het zo lang geduurd voordat men het aandurfde om de verdachte voor de rechter te brengen. In 2001, toen deze 'omstreden verhoortechnieken' nog niet gebruikt werden was dat geen probleem.
Hier zien we hoe bewust of onbewust – ik denk het laatste want ik geloof niet dat er boze opzet in het spel is: de heren zijn politieke insiders en vergeten dat ze publiek hebben – eufemistische taal wordt gebruikt waardoor wordt verhult waar het eigenlijk om gaat. Alleen de goede verstaander heeft dat door. In de VS is hier veel om te doen geweest. Zelfs grote landelijke kranten gebruiken dergelijk maskerend taalgebruik als het om marteling gaat - tenminste als de beulen Amerikanen zijn. Het hangt er blijkbaar vanaf wie het doet. In dit geval is er natuurlijk geen sprake van een 'vergissing' maar is het bewuste misleiding. Ron en Rob zijn in deze val gelopen.
En waarom zou dat een pijnlijke zaak zijn voor Obama? Hij heeft toch geen opdracht gegeven tot marteling? Dat heeft zijn voorganger gedaan, President George 'Mission Accomplished' Bush die dat nota bene zonder enige schroom durft toe te geven, ook in zijn onlangs verschenen memoires. Volgens de Republikeinen moeten dit soort processen door militaire rechtbanken worden uitgevoerd. Het is nu ook duidelijk waarom dat zo is: zij waren verantwoordelijk voor deze oorlogsmisdaden en hebben daarom liever niet dat een burgerlijke rechter zich hiermee bemoeit. Zij schreeuwen moord en brand als Obama besluit om Guantanamo Bay te sluiten en terreurverdachten voor een burgerlijke rechtbank te brengen, zogenaamd omdat dat niet veilig zou zijn. Nog cynischer is het einde van de rapportage, als een functionaris (?) plechtig verklaart dat Amerika het beste juridische systeem ter wereld heeft.
[Voice over]: [Ahmed Ghailani] wordt in 2004 opgepakt en overgebracht naar de inmiddels omstreden gevangenis Guantanamo Bay. Daar hebben de Amerikanen honderden terreurverdachten opgesloten. Ghailani zit daar jaren vast zonder proces totdat Obama aan de macht komt die wil Guantanamo Bay sluiten en alle gevangenen voor een burgerrechter brengen. Ghailani is de eerste. Tijdens het proces wordt belastend bewijs tegen Ghailani niet toegelaten omdat dat proces door omstreden verhoormethodes verkregen zou zijn. Uiteindelijk oordeelt de jury dat hij alleen schuldig is aan samenzwering om Amerikaanse eigendommen te vernietigen.
[Man leest van briefje voor (Engelstalig, ondertiteld)]: Dit oordeel bewijst weer dat het justitiële systeem van ons land het beste van de wereld is. Het gaat om wetten, niet om mensen. We staan hier in de schaduw van het World Trade Center en deze jury heeft Ahmed Ghailani op 284 van de 285 punten vrijgesproken.
[Voice over]: Voor dat ene punt, waarvoor Ghailani wel is veroordeeld, kan hij een levenslange gevangenisstraf krijgen.
[Rob Trip]: Correspondent Ron Linker in Washington. Ron, waarom is dit zo'n tegenvaller voor President Obama?
[Ron Linker]: De jurist Obama kan misschien nog wel toegeven dat het recht zijn beloop heeft gehad maar als president kan Obama hier niet tevreden over zijn. Hoewel het Witte Huis hier formeel niks over gezegd heeft vandaag. Tegen Ghailani was door het Witte Huis een aanklacht opgesteld met maar liefst 285 punten en op 284 punten is ie vrijgesproken terwijl dit nota bene een van de makkelijke zaken had moeten zijn. Ga maar na in 2001 werden vier van zijn handlangers al veroordeeld voor de zelfde zaak. Dus iedereen bij justitie ging er van uit dat er een snelle veroordeling zou volgen, maar de jury was het niet met ze eens dus is het een tegenslag voor Obama.
[Rob Trip]: Wat betekend het voor zijn plan, zijn belofte om Guantanamo Bay te sluiten?
[Ron Linker]: Dat plan loopt nou echt serieus vertraging op. Op dag één van zijn presidentschap kondigde ie al aan dat Guantanamo Bay binnen een jaar gesloten zou zijn. Maar al snel werd duidelijk dat hij die zelf opgelegde deadline niet ging halen. President Obama wilde via civiele rechtbanken afrekenen met Guantanamo Bay wat een politieke erfenis is van zijn voorganger president Bush. Maar met de Ghailani uitspraak zul je zien dat de weerstand tegen dat plan alleen maar toeneemt. De Republikeinen roepen nu al dat Guantanamo Bay gedetineerden alleen nog maar via militaire rechtbanken of via tribunalen berecht zouden moeten worden. Dus het is maar zeer de vraag of President Obama er in zal slagen om Guantanamo Bay te sluiten binnen zijn ambtstermijn 2012.
[Rob Trip]: Ron Linker vanuit Washington, dank je wel.
Koekebakkers blog over politiek, maatschappij en cultuur is ouderwets gefundeerd en alleen kwetsend als het nodig is.Overdag werk ik met computers als Michel Verbeek en 's avonds scheer ik varkens als Koekebakker.
Posts
