De les van Barbara Baarsma

Afbeelding: screenshot Nieuwsuur, uitgezonden 9 feb 2018 met Barbara Baarsma.

Dalende beurskoersen: wat betekenen die voor de echte economie?

Nieuwsuur, uitgezonden op 9 feb 2018, start 3:08

Mariëlle Tweebeeke interviewt Barbara Baarsma, directeur kennisontwikkeling Rabobank

Dit is een fascinerend interview. Begin februari van 2018 zijn de aandelenkoersen onderuitgegaan. Baarsma mag uitleggen wat dat voor ons betekent. Haar les is kort samengevat: De financiële markten zijn onvoorspelbaar. Wat omhoog gaat, kan ook weer naar beneden gaan. We dachten dat we er op konden rekenen dat ons huis altijd in waarde zou stijgen, dat we een baan voor het leven zouden hebben en dat onze oudedagsvoorziening goed geregeld was. De koersval van de voorafgaande week heeft echter laten zien dat niets minder waar is. We zullen ons moeten aanpassen aan een steeds sneller veranderende wereld, waarin de zekerheden van vandaag morgen misschien niets meer waard zijn. De crisis op de beurs is dus een nuttige les, namelijk dat ‘u zelf verantwoordelijk bent voor uw financiële zelfredzaamheid’, stelt Baarsma. 

Financiële zelfredzaamheid: dat is dus niet wat het vroeger betekende: spaarzaamheid en een sluitend huishoudboekje. Nee het is veel ingrijpender: we moeten ons leven aanpassen aan de ups en downs van de markten:

[Laten we de] economie op lange termijn […] maar […] eens vertalen naar het leven van de burgers, gewoon individuen. Ik denk wel dat wat je ziet dat wat op de beurs is gebeurd, die enorme uitslagen, die onzekerheid die daar achter zit, die speelt ook in ons leven, in het leven van de kijkers.

[…] als die beweging op de beurs de kijker iets moeten leren dan is dat: die bewegingen daar die kunnen ook in uw persoonlijk leven optreden, wees daar weerbaar voor.

We moeten er aan wennen dat de wereld steeds sneller verandert. Afhankelijk van onze situatie en toekomstdromen, zullen we moeten sparen of “investeren in menselijk kapitaal”. 

Investeren in menselijk kapitaal is haar manier om te zeggen dat je een vak leert, want ons leven is een product. En dat product moet verkocht worden op de markt. Daarom moeten we ons leven aanpassen aan de markt, een markt zonder bodemprijs. Als u dat niet doet, bent u morgen dakloos, werkloos en is uw pensioen verdampt door een foute beleggingskeuze.

Dit is een wereld waarin mensen niet voor elkaar, maar alleen voor zichzelf zorgen. Het is de wereld die Ayn Rand in Atlas Shruggs beschrijft, waarin mensen alleen voor zichzelf leven. Er is geen gemeenschap, alles is geprivatiseerd. We zijn met elkaar verbonden door een web van (financiële) transacties. Wie zekerheid wil, verzekert zich want de oude zekerheden zijn verdwenen. U heeft geen andere keuze dan zich aan te passen. Dat is de les die Baarsma trekt uit de koersval van de voorafgaande week.

Dat we ook andere keuzes kunnen maken, dat we de wereld ook anders kunnen inrichten, dat er ook zekerheid is buiten de financiële markten, zekerheid die niet wordt gekocht maar is gebaseerd op solidariteit en menselijkheid, is uit beeld verdwenen. 

De les van Baarsma is dat we ons leven afhankelijk hebben gemaakt van een casino waar we geen controle over hebben, en dat we er alleen voor staan.

Transcript

[Mariëlle Tweebeeke]: De Amerikaanse beurs, de Dow-Jones, eindigde zojuist de chaotische week met een kleine winst. En bij mij aan tafel Barbara Baarsma hoogleraar economie en directeur kennisontwikkeling van de Rabobank. Hartelijk welkom. Ja de vraag is toch wat is er aan de hand op die beurs?
[Barbara Baarsma]: Nou wat je zag in Amerika, daar zijn de aandelen wat overgewaardeerd en beleggers hadden daar een andere verwachting over het tempo waarin het monetaire beleid een beetje normaler zou worden - dus over wanneer de rente weer wat zou gaan stijgen - en de inflatie steeg wat meer dan verwacht. En dat alles bij elkaar maakte dat je, nou best gezonde afname van die beurskoersen kreeg en dat verspreidde zich toen over de rest van de wereld. Geen reden voor paniek.
[MT]: U zegt heel duidelijk 'gezond'?
[BB]: Nou, er zat gewoon wat overwaardering in die aandelen en het ging al hele lange tijd omhoog, dus dat het nu iets wat afzakt is geen reden voor paniek, en die zag je ook eigenlijk niet.
[MT]: Nee maar dat is natuurlijk ook 'mensen hier worden geruststellende woorden gesproken', ook duur U, maar mensen misschien niet op die beurs zitten denken misschien toch 'O je, is er iets aan de hand?' Is dit een voorteken dat het misschien toch, ondanks al die positieve verhalen minder gaat met de economie?
[BB]: Nou, met onze economische groei zal het op korte termijn geen grote invloed op hebben [sic]. De economie op lange termijn is een ander verhaal maar laten we het eens vertalen naar het leven van de burgers, gewoon individuen. Ik denk wel dat wat je ziet dat wat op de beurs is gebeurd, die enorme uitslagen, die onzekerheid die daar achter zit, die speelt ook in ons leven, in het leven van de kijkers. Neem bijvoorbeeld, een tijd geleden, vlak voor de crisis. Toen was er bij heel veel mensen die een koophuis hadden de verwachting, ik kan dat huis verkopen wanneer ik het wil, tegen een prijs die hoger is dan waar ik het voor gekocht heb. De baan die ik heb, het vaste contract, ik kan daar mijn leven lang als ik wil bij deze baas blijven werken en mijn pensioen geeft mij de koopkracht, om als ik straks gepensioneerd ben, fijn te blijven consumeren zoals ik dat nu doe. En toen kwam de crisis, met die enorme uitslagen op de financiële markten en toen bleek ineens dat huizen veel minder waard kunnen worden. Toen bleek ineens dat pensioen helemaal niet zo koopkracht veilig zijn...
[MT, door elkaar]: Maar dat was toen, voor de crisis.
[BB] ... en dat banen voor het leven niet bestaan. Ik hoop eigenlijk ... Er is geen reden voor paniek, maar ik hoop dat deze bewegingen op die beurzen wel mensen bewust maken van het feit: veranderingen gaan steeds sneller. Er is steeds meer onzekerheid...
[MT]: Het gaat niet altijd alleen maar omhoog, het kan ook naar beneden gaan...
[BB]: Het kan ook naar beneden, en zorg dat U inzicht heeft in uw eigen financiële situatie en dat U zich bewust bent, dat u zelf verantwoordelijk bent voor uw financiële zelfredzaamheid, als ik het zo zou mogen noemen.
[MT[: Maar als we even concreet naar de Nederlandse economie kijken, en bijvoorbeeld wat U noemt de huizenmarkt [03:22] dan staat die er toch heel goed voor?
[BB]: Hij staat er zeker goed voor maar als je een huis wilt kopen vroeger was het zo dan - dit heeft allemaal met overheidsbeleid te maken - kon je 106% van de waarde van een huis lenen en ook kosten of een stukje verbouwing mee betalen nu kan dat niet meer, maximaal 100%, misschien gaat hij in de toekomst wat naar beneden. Dus is jouw wens in de toekomst een huis kopen, dan zul je een beetje een appeltje voor de dorst moeten hebben omdat zelf dan in te kunnen leggen. Of als het gaat om pensioenen - de AOW-leeftijd is verhoogd - wil je eerder stoppen met werken dan zul je ook iets van een appeltje voor de dorst moeten hebben.
[MT]: Dus sparen zegt u eigenlijk? Geld op de bank zetten [onverstaanbaar]
[BB]: In Nederland wordt al heel erg veel gespaard, dus mijn advies zou niet generiek zijn: 'ga nou meer sparen', dat is niet goed voor het land. Voor sommige mensen zou dat wel goed zijn. Mijn advies zou zijn zorg: één: dat u zich bewust bent van uw eigen verantwoordelijkheid van uw financiële situatie en dat u het inzicht heeft in wat u wilt - 'wil ik vroeger stoppen met werken? Heb ik een hele dure hobby waar ik geld voor nodig heb? Heb ik zes kinderen die ik wil gaan laten studeren? En hoeveel middelen heb ik? En als daar een gat tussen zit kan sparen of beleggen een optie zijn maar meer uren gaan werken kan ook een optie zijn en de aller, allerbelangrijkste is misschien wel het investeren in menselijk kapitaal. Want het begin van alle financiële zelfredzaamheid is een betaalde baan en met menselijk kapitaal is de garantie op een betaalde baan, is er werkzekerheid het allerbelangrijkste. En wat ik in het begin ze - vroeger hadden we het idee, we hebben baanzekerheid, een vast contract, een baan voor het leven - die zekerheid is er niet meer. Menselijk kapitaalinvesteringen geven je garantie op werk zekerheid.
[MT]: Maar als we even teruggaan naar de beurs, het ging lange tijd heel goed. Stel nou dat je denkt, ik wil toch investeren, maar je vindt dat iets te spannend, en inderdaad die banken daar krijg je eigenlijk bijna geen rente op je geld, wat moet je dan met je geld doen?
[BB]: Dat hangt ervan af - generiek ga ik geen advies daarover geven, want ik vind ik echt dat dat maatwerk advies is - en het begint bij het inzicht tussen wat iemand wil, een doel heeft en wat je dan nog moet doen. Stel dat het doel is dat je misschien wat langer wilt doorwerken - of we moeten met elkaar langer doorwerken - hoe ga ik dat voor elkaar krijgen. Nou, dat is een investering in menselijk kapitaal aan de orde. Als je juist wat vroeger wilt stoppen dan kan wat meer sparen aan de orde zijn. Dus het hangt er net van af wat iemands doel is en sparen kan natuurlijk ook beleggen zijn en je kan ook beleggen op de vastgoedmarkt maar het is allemaal individueel maatadvies maar zorg dat u dat inzicht krijg. En als die beweging op de beurs de kijker iets moeten leren dan is dat: die bewegingen daar die kunnen ook in uw persoonlijk leven optreden, wees daar weerbaar voor.
[MT]: Dat heeft u duidelijk gezegd. Hartelijk dank voor uw komst, Barbara Baarsma.

Read more...

Duitse efficientie

Nieuwsuur van afgelopen Dinsdag had item over Duitse AOW - die niet bestaat. 'Werken tot je er bij neervalt' inderdaad.

Ik wist al dat de lonen er relatief laag zijn - zo is er bijvoorbeeld ook geen minimumloon - maar dit wist ik nog niet. Mensen van in de 70 moeten nog gewoon werken om rond te komen. AOW is er niet. Werken bij de pomp, schoonmaken, en dergelijke.

Het is niet het hele verhaal natuurlijk, maar het is een onderdeel van de crisis die zich momenteel in Europa voltrekt. De Duitsers doen het zo goed omdat ze "efficiënt produceren", maar wat betekent dat? Dat is niet alleen maar alles snel, en gründlich doen, maar ook hoge productie tegen lagen kosten, c.q. lage lonen, en zoals hier te zien is, ook gewoon afzien van een fatsoenlijke regeling voor bejaarden.

Wat in Duitsland werkt moet ook voor anderen landen kunnen werken is het idee van de regerende elite in Nederland en Duitsland, en veel andere Europese landen. Als we zo doorgaan in Europa en de euro niet uit elkaar valt, zal dit ons voorland worden. Als de euro wel uit elkaar valt - dan weet ik het niet, maar dan gaan we nog interessanterder tijden te gemoed.

Dit is een aflevering van een serie in Nieuwsuur. Zeer het bekijken waard dus.

Read more...

Den Haag, Texas - Transcript van “Rutte bezoekt ‘Booming Texas’ “

Dit is een transcript van het interview met Mark Rutte, afgenomen door Nynke de Zoeten. Beelden beginnen met reis naar Amerika. Ik begin in de 3e minuut. Bij het lezen deze video afspelen voor de muziek.



[3:06, muziek, Ry Cooder uit de film Paris, Texas] Mark Rutte: We wisten natuurlijk ook dat het moeilijk zou zijn. We nemen veel maatregelen die mensen raken. Dat geeft vanzelfsprekend ook tegenwerking. Dat is onvermijdelijk. Nynke de Zoete: U staat ook juist bekend om uw optimisme, dat zien we ook hier weer. Past die uitstraling eigenlijk wel bij de huidige situatie. Er zijn heel veel mensen die het moeilijk hebben?
MR: En dat benoem ik ook. Kijk ik zeg heel vaak ook … en dat realiseer ik me ook … het zit ook in mijn eigen omgeving. Als je naar een verjaardag gaat. Een paar jaar geleden was dat alleen maar leuk. Tegenwoordig merk je op een verjaardag dat iemand zijn baan dreigt kwijt te raken en een ander misschien zijn baan is kwijt geraakt. Dat een ander zich zorgen maakt om de toekomst van zijn kinderen. Het eigen huis dat niet verkocht kan worden. Allemaal zaken die mensen natuurlijk diep raken. Dus ik realiseer me dat. Dat motiveert me ook enorm om de problemen aan te pakken.
NdZ: Al die kritiek die er is door heel veel economen en ook anderen op de grote hoeveelheid bezuinigingen, doet u dat ooit wel eens twijfelen?
MR: Geen seconde om heel eerlijk te zijn, omdat ik tegelijkertijd zie dat we ook dit jaar weer 20 – 22 miljard te veel uitgeven.
NdZ: wat trek je je nog wel aan en wat niet? PM: maar kijk … ik zit in deze baan met absolute overtuiging en een missie. Ik wil ons mooie land mooier maken en nu wij door een zeer zware economische crisis gaan is mijn allereerste prioriteit - en dat is mijn stipje aan de horizon - door er voor te zorgen dat er weer economisch herstel is. Dat er weer banen komen. Dat mensen weer aan de slag komen. Dat daarbij kritiek komt. Dat daarbij mensen zijn die zeggen ik zie het anders, dat neem ik serieus. Ik ga die discussie aan. Ik ga met mensen in gesprek. We zoeken compromissen, voor zover dat ons puntje aan de horizon niet schaadt, en zo zit ik in de wedstrijd.

[4:41, onderbreking met beelden van bezoek]

[Beelden van receptie, door geroezemoes slecht te verstaan]
NdZ: Het is bekend dat u een fan bent van de Amerikaanse mentaliteit. Wat spreekt u zo aan in de Amerikanen?
MR: Amerika is een land met een enorm vooruitgangsgeloof. Ook als het moeilijk is blijven mensen dat optimisme met elkaar delen. En er wordt niet zo snel naar de overheid gewezen. Dat is ook prettig als de dingen niet hele maal goed gaan. Mensen voelen ook een hele grote verantwoordelijkheid om het zelf te laten slagen.
NdZ: Dat is ook een beetje iets Amerikaans in U. U bent altijd heel hartelijk maar voor veel mensen blijft u ook aan de oppervlakte.
MR: Dat gaat ook zeker niet voor mij [op]. Maar dat moeten andere ook maar ophalen. Maar met de Amerikanen heb ik die ervaring niet.

[beelden snelweg in Texas, muziek Ry Cooder uit Paris, Texas, voice over van Nynke de Zoeten] NdZ: Een kleinere overheid en meer eigen verantwoordelijkheid. Het zijn kernthema’s in Rutte’s politiek. Wat mensen zelf kunnen organiseren, organiseren ze zelf is Rutte’s credo. Hij is, zegt ie, met zijn Kabinet bezig met een fundamentele omslag in onze verzorgingsstaat.

[terug in het hotel] NdZ: Vindt u dat de Nederlanders een mentaliteitsomslag moeten maken?
MR: die maken ze. Het bijzonder is dat dat heel snel gaat. Nederland is een land dat zich heel snel aanpast. Als ik nu met mensen praat dan zie ja al dat de verwachtingen van wat de overheid wel of niet kan doen echt fundamenteel aan het veranderen zijn. We maken op dit moment een fundamentele verandering in onze samenleving door. En de politiek is daar eerder volgend op, op dit moment, dan leidend daarin. Dat is ook helemaal niet erg. Het is deels noodzakelijk vanuit het feit dat we gewoon minder geld met zijn allen te besteden hebben. Het is ook een andere opvatting die we denken als land collectief aan het ontwikkelen zijn. Waar ben ik nou op mezelf aangewezen als dat kan en waar doe ik een beroep op de overheid als het niet langer kan als het echt nodig is om dat te doen.
NdZ: Maar mensen denken daar over na vanwege alle bezuinigingen en maatregelen die er komen toch? Dat is in principe de politiek die dat agendeert?
MR: Zeker, dat is natuurlijk een absolute wisselwerking. Maar als je met mensen er over praat dan zeg je ‘is het nou zo raar als je altijd een huishoudelijke … iemand had die je huis schoon hield. Dat je ook als je oud wordt die zelf blijft betalen en niet die rekening bij de overheid neerlegt. Nee, dat is eigenlijk helemaal niet raar. Daar heb je gelijk in, waarom doen we dat eigenlijk? Nee, dat vroeg ik me ook al een tijdje af’. Tot nu toe hadden we daar nog het geld voor, maar dat geld is er niet.
NdZ: Moeten we ook erkennen met zijn allen, gezien de verwachtingen voor de economische groei dat we het gewoon iets minder gaan krijgen?
MR: We hoeven het niet minder te krijgen. We leven in een van de rijkste landen van de wereld. Als minder krijgen zou zijn, zoals wat ik net schets, dat je meer een beroep dat op mensen om ook dingen zelf te organiseren, als dat betekent minder krijgen dan heeft u gelijk, maar ik vind dat niet minder krijgen. Ik vind het een logische herschikking van de taken tussen de overheid en mensen.

[beelden van het bezoek, fragment van toespraak] MR: As teenager I had a clear picture of Texas. My image of Texas was lastly [onverstaanbaar] by Southfork Ranch of the Ewings in the television series Dallas…
Melanie Schultz van Haegen: Ja Mark is iemand die houdt van mensen die altijd een kans zien. Of opportunities zoals je hier in Amerika zou zeggen. En dat vindt ie het leuke aan deze trip. Al die ondernemers. Maar dat is hij ook in zijn politieke leven. Als je zegt ‘ik heb een probleem’ dan zegt ie ‘nou veel plezier’ Nee… maar als je kansen ziet en je gaat zelf aan de slag dan gaat het heel goed.

[Nacht, onderweg in de auto. Rutte met Schultz over de ontmoetingen. Schultz vertelt dat ze iemand heeft gesproken die geïnteresseerd is in de Deltawerken. Rutte vertelt onder andere dat hij ‘voor de firma naar de Caraïben’ gaat]

NdZ: [voice over]: Het hele Kabinet is toe aan vakantie. Na acht slopende maanden lopen de ministers op hun tandvlees. Door het ontbreken van een meerderheid in de Eerste Kamer blijft het spannend of het Kabinet het gaat redden. En ondertussen moeten ze ook nog met elkaar 6 miljard aan extra bezuinigingen zien te vinden. De onderlinge verhoudingen zijn goed, benadrukt Rutte, ook met PvdA leider Samsom.
MR: We hebben elkaar goed leren kennen in de formatie. Elkaar de nieren geproefd zoals dat dan hoort. Het is een man die betrouwbaar is zich die aan zijn afspraken houdt en als er problemen zijn in de wederzijdse partijen dan kunnen we ook open reëel met elkaar over spreken. Er worden geen spelletjes gespeeld. En dat is vreselijk belangrijk om ook met elkaar het gevoel te hebben dat je zo’n rit kunt uit zitten.
NdZ: En is het ook stabiel omdat je elkaar in de peilingen wel vast moet houden?
MR: Nee, want we hebben ook gezien hoe lang peilingen mee gaan. Diederik Samsom staat nu op het aantal zetels dat ie twee weken voor de verkiezingen ook had in de peilingen en hij kwam uiteindelijk 23 zetels hoger uit. Dus in die zin is Nederland ook een bijzonder land, dat uiteindelijk mensen heel goed begrijpen dat dit soort partijen als PvdA en VVD, een hele moeilijke fase besturend, heel fundamentele keuzes moeten maken. Als je dan nu gaat peilen dan zullen de mensen vooral benadrukken wat ze niet bevalt. Ik ben er ook van overtuigd dat als er morgen verkiezingen zouden zijn dat PvdA en VVD een goeie uitslag maken omdat mensen ook zullen erkennen dat het goed is dat deze partijen die verantwoordelijkheid nemen. Ook in het belang van het land als geheel.

NdZ [voice over]: Rutte denkt dat het ontbreken van een meerderheid in de Eerste Kamer geen probleem is.

MR: Ik heb er wel vertrouwen er op dat de eerste kamer ook ziet in welke crisis Nederland zich bevind. Het belang van de noodzakelijke hervormingen en dat we uiteindelijk voor die cruciale hervorming ook steun gaan krijgen.
NdZ: U heeft er vertrouwen in. Vindt u ook dat de oppositie ook een verantwoordelijkheid heeft?
MR: En die neemt de oppositie. Kijk maar het Woonakkoord. Daar hebben D66, CU en SGP verantwoordelijkheid genomen.
NdZ: Ja, maar er zijn toch een heleboel dingen die er nog wel liggen. Zijlstra, Uw partijgenoot heeft gezegd ‘ik verwacht ook dat de oppositie de verantwoordelijkheid neemt en geen politiek-met-een-kleine-p gaat bedrijven’
MR: Dat ben ik met u eens, maar ik moet zeggen, tot nu toe ben ik er ook niet over teleur gesteld. Dus ik ben het zeer met hem eens. Ik heb daar goeie hoop op omdat die Eerste Kamer ook een eigen verantwoordelijkheid neemt, namelijk om er voor te zorgen dat het land ook verder kan. Dat noodzakelijke hervormingen plaatsvinden. NdZ. Bij aanvang van het Kabinet zij de Diederik Samsom ‘We hebben plannen voor twee termijnen’ Is dat nog steeds zo?
MR: Als je de ambitie van de plannen bekijkt dan heb je wel twee termijnen daarvoor nodig en als je ziet waar Nederland zich in bevind dan is mijn hoop en verwachting dat we de komen de maanden, het komend jaar, het begin zullen zien van economisch herstel. Dan moeten we daar aan doorwerken, maar ik ben nog niet zo ver dat ik nu alweer de volgende coalitie ga voorspellen. Daar is Diederik al iets verder in geloof ik. [Beelden van de Mark Rutte die een cowboy hoed opzet en dan spontaan ‘howdy’ roept. He is practicing his howdy’s becommentarieert de Amerikaanse gastvrouw].

Read more...

De groene waas van Mark Rutte

Ik heb dit interview van Mark Rutte in april dit jaar helaas gemist. Helaas, want dit is Rutte het cliché mannetje op zijn best. Hij toont zich hier de schoolmeester die voor de klas staat en dan afspraken gaat maken met zijn leerlingen. "Als jullie beloven dat je hard werkt dan krijg je van mij goede cijfers". Niet dat die leerlingen een keuze hebben natuurlijk. Aan dit soort schoolmeesters had ik toen ook al een hekel. Mannen die uit onzekerheid lachen.

Mark Rutte werd 11 april 2013 in Nieuwsuur geïnterviewd naar aanleiding van het afsluiten van het sociaal akkoord. Hij vertelde aan Ferry Mingelen dat hij een "groene waas van herstel" in de economie ziet. Het is voor hem reden om de bezuinigingen uit te stellen. Laten we als samenleving eens afspreken, zo stelt hij, dat we weer vertrouwen in de toekomst gaan hebben. Als jullie weer nieuwe spullen gaan kopen dan zal ik de bezuinigingen uitstellen. Doen jullie dat niet, en krimpt de economie toch, dan gaan we natuurlijk weer extra bezuinigen. Het is maar dat u het weet, maar veel keuze heeft u niet.



Transcript van deel van interview Ferry Mingelen met Mark Rutte

Nieuwsuur, 11 april 2013

[12:10] Ferry Mingelen: Kritiek is dat u belangrijke maatregelen hiermee uitstelt. Veel wordt opgeschoven naar 2016, bezuinigen die nodig zijn om het tekort in 2014 op de 3 procent te houden worden voorlopig uitgesteld, het kabinet neemt geen beslissingen, stelt alleen maar uit.
Mark Rutte: Ik ben het met die kritiek uiteraard oneens om de volgende twee redenen. In de eerste plaats die begroting 2014. We zien op dit moment in Nederland een zekere groene waas van herstel. Het komt heel voorzichtig. De export trekt op dit zelfs fors weer aan. Daar zien we zelfs een heel stevig herstel. Ee export is cruciaal voor banengroei. Wat we nu willen bereiken is dat we zeggen tegen Nederland, werkgevers, werknemers en Kabinet hebben dit historisch akkoord gesloten. Dit in zichzelf geeft vertrouwen. Mensen zijn natuurlijk, dat begrijp ik aan het somberen vanwege allerlei slechte cijfers. En ook mensen die zelf geraakt worden door die cijfers, bijvoorbeeld doordat ze werkloos worden of hun huis moeilijk kunnen verkopen. Laten we nu stoppen met somberen. Wij kunnen met elkaar, wij hebben alles daarvoor in huis een van de sterkste economieën van de wereld weer worden. We zitten in die top, maar we moeten weer echt naar de top en dan heb je dus die bezuinigen voor 2014 niet nodig. Zou later dit jaar blijken dat we die 3% niet halen zonder extra bezuinigingen dan zullen we alsnog die maatregelen nemen met Prinsjesdag. Maar ik vind dat we als samenleving nu ook echt de hand moeten schudden met elkaar. Werkgevers, werknemers, Kabinet moeten zeggen: laten we nou dit akkoord een kans geven en het vertrouwen herstellen.
FM: Maar die kans kan toch maar een paar maanden duren? Binnen een paar maanden zegt u dus moet blijken of die voorzichtige groei van de economie al die bezuinigingen overbodig maken. Het is nu april, dus voordat er iets geregeld is, is het al weer later en in het najaar moet u dan die bezuinigingen … dat is toch wel een beetje een gokbeleid. Want in die paar maanden kan er dan zoveel gebeuren.
MR: Meneer Mengelen, er staat [geloof ik] geen camera op u gericht maar u kijkt er zo somber bij. Als we zo somber blijven kijken dan gaat het inderdaad niet lukken. Maar de grote vraag is ...
FM: ... sceptisch is het woord...
MR: ... ja sceptisch, professioneel, als journalist moet u dat natuurlijk doen. Maar als we nou als land eens een keer besluiten om die deken van negativisme weg te trekken, om met elkaar te besluiten om wel die auto die we rijden – die auto is nu 13, 14 jaar oud, we gaan eens een keer een nieuwe auto kopen. We zijn inmiddels uit het huis aan het groeien want het aantal kinderen is toegenomen. We gaan eens een keer dat nieuwe huis kopen. We nemen dat kleine beetje risico. We hebben dat vertrouwen. Dan kunnen we met elkaar dat Centraal Plan Bureau [overslaan] en nou komt de crux: Als nou blijkt, richting Prinsjes dag dat we die drie procent niet halen dan moeten natuurlijk extra maatregelen nemen, dat spreekt voor zich. Maar ik vind dat we dat nou eens een kans moeten geven met elkaar. Echt met elkaar zeggen als land: laat we die hele [onverstaanbaar] doen. Wij als sociale partners en Kabinet de samenleving en het vertrouwen herstellen.
FM: Geeft u hier eigenlijk de economen gelijk die zeggen: "Je moet in deze tijd niet gaan bezuinigen. Het Kabinet zit veel te hard op die bezuinigingslijn. Onverstandig. Het smoort de economische groei". In feite doet u dat nu ook. U stelt de bezuinigingen uit en u zegt laat die economische groei tot stand komen.
MR: Nog eens een keer: we stellen geen bezuinigingen uit want die waren ook voorzien voor 2014. Dus wat we nu doen ...
FM: ... ja het is de vraag of die doorgaan ...
MR: ... ja maar het moment om dat besluit te nemen, ook politiek met elkaar is natuurlijk met Prinsjesdag. We hebben begin maart de cijfers gehad van Centraal Planbureau. Die laten zien dat we volgend jaar over 3% heen gaan. Dan zullen veel mensen denken: “hou eens op over die drie procent”. Dat is geen doel op zichzelf, maar je moet op een gegeven moment die groei van die schuld, van die staat onder controle krijgen anders moet je uiteindelijk een veel te hoge rekening betalen. Dat waren de cijfers zoals we die kennen. We krijgen nieuwe cijfers in de aanloop naar Prinsjesdag en we hebben nu een kans als samenleving waar die groene waas er is. Waar een aantal belangrijke economische indicatoren ietsjes beter gaan, waar met name de export fors beter gaat om tegen elkaar te zeggen laten we dat Centraal Plan Bureau verslaan en in augustus laten zien dat onze economie sterker groeit dan we dachten. [15:52]

Read more...