Mark Rutte onbewust onbekwaam

Mark Rutte doet alsof hij weet hoe de crisis op te lossen, maar hij is onbekwaam. Beter neemt hij een voorbeeld aan Maarten van Rossem. Dit bericht is eerder verschenen op Sargasso

De politiek is op reces en uit Den Haag vernemen we voorlopig niet veel. Toch was er aan het begin van de vakantie nog even nieuws, want “Den Haag” was in Texas. De premier was daar met enkele ministers voor een werkbezoek. Nieuwsuur deed op 13 juli verslag van de reis en Nynke de Zoeten interviewde de Premier. Het viel nauwelijks op in de media. Een enkeling ergerde zich aan zijn optimisme en anderen vermaakten zich over het cowboyspelen en ‘howdy’ roepen van Mark Rutte.

De muziekkeuze voor de reportage was weinig origineel maar wel toepasselijk: muziek uit de film Paris, Texas van Ry Cooder. Paris, Texas gaat over een man die op zoek is naar zichzelf omdat hij de weg in het leven is kwijtgeraakt. Die muziekkeuze is toepasselijk, want Mark Rutte is ook de weg kwijt, al weet hij het nog niet.

Gebrek aan inzicht

In de reportage is een optimistische en zelfverzekerde Mark Rutte te zien. Als Nynke de Zoeten hem vraagt of hij nooit twijfelt omdat zoveel economen kritiek hebben op de bezuinigingen, antwoordt hij zonder aarzelen: ‘Geen seconde om heel eerlijk te zijn, omdat ik tegelijkertijd zie dat we ook dit jaar weer 20 – 22 miljard te veel uitgeven.' Hij vertelt haar dat hij ‘in deze baan zit met een absolute overtuiging en missie.' Hij wil Nederland ‘mooier maken […] nu wij door een zeer zware economische crisis’ gaan. Het heeft zijn ‘allereerste prioriteit.' Het is duidelijk dat Rutte niet beseft dat de crisis het gevolg is van zijn eigen beleid. Het is stupiditeit, schrijft een geërgerde Ewald Engelen.

Deze combinatie van gebrek aan inzicht met de stellige overtuiging daar wel over te beschikken doet me denken aan het leermodel van Abraham Maslow (pdf). Volgens dit model maken mensen vier fases door in het ontwikkelingstraject van onbekwaamheid naar bekwaamheid:

De moeilijkste stap in dit leertraject is de eerste stap van fase I naar fase II , van onbewust onbekwaam naar bewust onbekwaam. Veel mensen maken die stap nooit omdat ze niet open staan voor kritiek. Ook Mark Rutte moet die stap nog maken zo blijkt dus uit het interview. Hij geeft het zelf toe, want ondanks kritiek van deskundigen twijfelt hij nooit, ‘geen seconde om heel eerlijk te zijn’. Dit is zonder twijfel fase I.

Bas Jacobs, Maarten van Rossem en Jort Kelder

Een week na de uitzending legde Bas Jacobs in het programma Knevel en van de Brink uit waarom bezuinigen zo slecht is voor de economie. Bas Jacobs (fase IV) was uitgenodigd door gastpresentator Maarten van Rossem (fase II) om aan Jort Kelder (fase I) uit te leggen waarom bezuinigen verkeerd is:

De Nederlandse economie zit in een balansrecessie … de private sector, huishoudens, kampen met schuldproblemen. Met name bij hypotheken. Banken zijn hun kapitaalposities aan het versterken en lenen heel moeilijk krediet. De pensioenfondsen – dat hebben we afgelopen week gezien – korten, pensioenopbouw wordt verminderd. Nou, dat zorgt er allemaal tegelijk voor dat allerlei sectoren in de economie tegelijkertijd gaan sparen. Dus minder uitgeven. Mijn uitgaven, zijn jouw inkomen. Als iedereen dat tegelijk doet gaat het mis…. En de overheid moet dus nu – een beetje zoals in Amerika pas op de plaats houden zodanig dat de private sector kan ontschulden. De balansen kan herstellen. En de overheid moet dus nu niet het rempedaal intrappen maar een beetje gas bijgeven om dat proces te versnellen.

Ik herhaal nog een keer de kern van het argument: ‘mijn uitgaven zijn jouw inkomen. Als iedereen tegelijk spaart gaat het mis.’ Als u de betekenis hiervan inziet heeft u de eerste stap naar fase II gemaakt. Jort Kelder en Mark Rutte zitten beiden vast in fase I en staan daarom niet open voor dit argument. Maarten van Rossem wel, want hij heeft fase II bereikt omdat hij zich bewust is van het feit dat Bas Jacobs er meer verstand van heeft dan hij zelf. Jacobs is hoogleraar economie en overheidsfinanciën.

Dat Jort Kelder, zoals de meeste Nederlanders, nog in fase I verkeert als het om de crisis gaat, is begrijpelijk. Maar met Mark Rutte ligt dat anders. Het probleem met hem is niet alleen dat hij de moeilijke stap van fase I naar fase II nog moet maken, maar ook dat hij leiding geeft aan ’s lands regering.

De korte termijn

Een klein puntje van kritiek op Bas Jacobs heb ik wel. Iets later in het gesprek ging het over het ontbreken van een lange termijnoplossing. Bas Jacobs verzuimde toen uit te leggen dat problemen niet altijd op lange en middellange termijn, maar vaak ook op korte termijn moeten worden verholpen. Stelt u zich voor dat u een hartaanval krijgt en de dokter zegt tegen u: we gaan u op een vetarm dieet zetten, maar dat fibrilleren van uw hart, daar doen we nu even niets aan want dat is een korte termijnoplossing.

De roep om een lange termijnoplossing klinkt wel verstandig, maar is een masker van wijsheid waarachter onwetendheid schuilt. Onbewuste onbekwaamheid die pretendeert bewust bekwaam te zijn.

Zelfstandigheid?

Op de vragen van Nynke de Zoeten antwoordde Mark Rutte met de bekende slaapverwekkende zinnen over het belang van zelfstandigheid en eigen initiatief, die we altijd van hem horen. Hij is bezig met een missie om ‘de mensen’ zelfstandiger te maken, zodat zij minder ‘beroep doen op de overheid’. Hij wil de samenleving fundamenteel veranderen, maar aan de werkloosheid die zijn beleid veroorzaakt, doet hij niets.

Waar zijn missie voor meer zelfstandigheid toe leidt, kunnen we bijvoorbeeld lezen in de Groene Amsterdammer van afgelopen week in een artikel over de gevolgen van de liberalisering van de medicijnmarkt voor apothekers en patiënten. In plaats van één overheid die uniforme voorschriften maakt zijn er nu meerdere zorgverzekeraars die elk hun eigen regels maken. De regels veranderen hierdoor dagelijks. Hierdoor kunnen apothekers het nauwelijks nog bijhouden en krijgen patiënten steeds andere medicijnen voorgeschreven. De complexiteit is toegenomen en patiënten zijn overgeleverd aan de willekeur van de verzekeraar.

De democratisch gekozen overheid wordt vervangen door bedrijven die handelen uit winstoogmerk. Wat dit met meer zelfstandigheid van de burger te maken heeft is onduidelijk. Ook als het gaat om de fundamentele verandering van de samenleving waaraan Markt Rutte werkt verkeert hij dus nog in fase I: onbewust onbekwaam.

Het hele transcript van het interview dat Nynke de Zoete had met Mark Rutte in Houston staat hier.

----
figuren:
Sebastiaan ter Burg (cc)
Michel Verbeek (cc)

Read more...

Freakshow 2012

Nog iets meer dan een jaar duurt het nog: op 6 november 2012 wordt bepaald of Obama nog 4 jaar mag President blijft of dat er een Republikein in het Witte Huis komt.Wie dat zal zijn moet nog blijken want de Republikeinen moeten nog een kandidaat kiezen. Volgend voorjaar weten we wie het zal zijn.

Tot nog toe is het Presidentschap van Obama geen groot succes, maar vergeleken met zijn voorganger is hij een hele verbetering. De regeerperiode van Bush was een aaneenschakeling van mislukkingen en machtsmisbuik. Het begon al meteen door de manier waarop hij aan de macht kwam: niet door de stem van het volk maar door de stem van 5 conservatieve rechters in het Supreme Court. Daar zeurde natuurlijk niemand meer over na 11 september 2001 toen de grootste terreur aanslag ooit plaatsvond. Als Al Gore President was geweest dan hadden de Republikeinen waarschijnlijk geprobeerd hem af te zetten. Clinton is door het Republikeinse Congres bijna afgezet voor minder. Democraten doen dat niet, die zijn daar veel te netjes voor. Dat Bush deze aanslag misschien had kunnen voorkomen wordt hem niet verweten.

Door de aanslag veranderde alles. Vanaf dat moment hadden de neoconservatieven in de regering de vrije hand om te doen wat ze al jaren geleden hadden gepland: eindelijk konden ze hun oude wens in vervulling brengen en de "klus in Irak" afmaken. Wat niemand ooit had verwacht gebeurde onder Bush: door de hoogste functionarissen in zijn regering, met mede weten van de President, werd opdracht gegeven om krijgsgevangenen te martelen. Er werd een systeem van geheime gevangenissen opgezet waarin mensen in "nacht und nebel" verdwenen. Ook hier geldt weer: niemand is vervolgd, de President kon zijn termijn uitzetten, en de betrokken functionarissen zijn of nog in functie of hebben een leuke baan als hoogleraar op een prestigieuze universiteit.

Maar nog was de rampspoed onder Bush niet afgelopen: zijn presidentschap eindigde met de grootste economische crisis sinds de Grote Depressie in de jaren 30. Door wanbeleid en gebrek aan toezicht kwamen de financiële markten bijna stil te liggen. Drie jaar later heeft de economie zich nog steeds niet hersteld.

Wie dacht dat de partij die ons al dit moois heeft gebracht, is afgeschreven, vergist zich echter. In 2010 kwamen ze terug in het Congres met een grote meerderheid. Ook lijkt het er niet op dat zij ook maar iets geleerd hebben van de recente geschiedenis, integendeel. Het is een freak show met clowns die over elkaar heen buitelen om aan het publiek te laten zien dat ze echte conservatieven zijn. Neem bijvoorbeeld Rick Perry. Hij is er trots op dat hij 234 mensen ter dood heeft veroordeeld. Over de mogelijkheid dat er onschuldige mensen ter dood zijn gebracht maakt hij zich geheel geen zorgen:


Ron Paul is de lieveling van de libertariers.  Libertaries geloven alles wat de staat doet slecht is en de vrijheid van het individu bedreigt. Paul heeft er geen problemen mee dat zieke mensen sterven doordat ze niet behandeld worden - dan hadden ze maar een verzekering moeten nemen. Eigen schuld dikke bult dus:


Het probleem met dit hypothetische voorbeeld is dat de meeste mensen er niets aan kunnen doen dat ze niet verzekerd zijn. Zij zijn onverzekerd omdat dit voor hen onbetaalbaar is, omdat ze werkloos zijn of omdat ze een chronische ziekte hebben. Dit is helemaal geen vrije keuze.

Deze partij zal, als ze aan de macht komt proberen alle verworvenheden en modernisering van de afgelopen 100 jaar af te schaffen. Zaken als inkomstembelasting (die in Amerika pas in 1913 is ingevoerd) of de verworvenheden van de New Deal zoals pensioenvoorzieningen en werkloosheidsuitkeringen. Zo is volgens hen bijna elke moderne wet of regeling, inclusief milieu bescherming en een verplichte ziektekostenverzekering onconstitutioneel:



Volgend jaar wordt bepaald of Obama nog 4 jaar mag blijven zitten of dat een van deze dwazen aan de macht komt. Deze keuze zal de toekomst van het land, permanent bepalen, en ik ben er nog helemaal niet zo zeker van dat Obama wordt herkozen. De keuze van de President van Amerika is niet alleen belangrijk voor de Amerikanen, zoals we de afgelopen 10 jaar hebben gezien, is deze keuze net zo belangrijk voor de rest van de wereld.

---
Ilustratie:Midterm Elections 2006, by Burnt Pixel, Flickr

Read more...

Een verbod op domheid

Ik ben het vaak oneens met Marc Rutte, ik stem nooit op zijn partij maar afgelopen week was hij even mijn held toen hij het opnam voor de vrijheid van meningsuiting. Hoewel ik het ook eens ben met Dirk Jan van Baar dat de meningsvrijheid helemaal niet wordt bedreigd en je je kan afvragen wat de aanleiding was, had hij natuurlijk wel gelijk toen hij deze verdedigde bij K&B.

Wat een afschuwelijk stel overigens: slecht formuleren, ze vallen hun gasten voortdurend in de rede en komen met vragen als:

Van de VVD mag je in de toekomst de meest vreselijke dingen over homo's gaan zeggen.

[en]

Maar dat betekent dat je die radicale imam helemaal niet meer kan aanpakken. Zo'n radicale imam mag alles zeggen van de VVD

De heren zijn voortdurend bezig met pogingen om Rutte "foute dingen" te laten zeggen, waarschijnlijk in de hoop weer in het nieuws te komen en het lukt ze nu zonder dat ze er iets voor hoeven te doen. Marc Rutte komt namelijk zelf met het voorbeeld waarop hij nu door iedereen wordt aangevallen:

[Rutte] Ik vind ook dat als dingen gezegd mogen worden dat je ze niet hoeft te zeggen, dat is beschaving he? We gaan hier natuurlijk niet .. je probeert het beleefd te houden. Als iemand er voor kiest om met de meest felle bewoordingen dat te doen dan heb ik maar liever dat die dat doet. Ook het bekende verhaal van de holocaustontkenning.

[van den Brink] Mag dat ook?

[Rutte] Ja er zijn idioten die de holocaust ontkennen. Ik wil dan maar weten wie dat is, dan kan ik namelijk laten zien van joh ik heb hier een bibliotheek vol met bewijs en er zijn nog steeds mensen die nog leven die dit vreselijks hebben meegemaakt of daar mensen hebben verloren, zullen we even naar de feiten gaan kijken.

Er is natuurlijk wel degelijk een grens aan de vrijheid van meningsuiting, dat wordt samengevat met "in een vol theater hardop roepen 'BRAND'". Ik denk dan bijvoorbeeld aan de propaganda van de Interahamwe. via een radio zender (Radio Télévision Libre des Mille Collines (RTLM)) zetten zij de mensen aan tot een gruwelijke slachting.
Iets vergelijkbaars doet ultrarechts op dit moment in de USA via de conservatieve "talk radio" (ik heb het nieuwe boek van David Neiwert besteld, en dus nog niet kunnen lezen). Ook Obama verbiedt dat niet, en terecht: het principe van de vrije meningsuiting (het 1e amendement) wordt daar terecht gezien als een te groot goed om op te offeren voor kortzichtig politiek gewin.

Dit soort onzin, de homofobie, discriminatie en holocaustontkenning moet wel echter bestreden worden, op de manier zoals Rutte zegt: met argumenten, met woorden. Dit mag niet onbesproken blijven doorgaan - wat er dan kan gebeuren als je dat niet doet hebben we in Rwanda gezien.

Rutte heeft volkomen gelijk, zeker in de Nederlands omstandigheden - en daar gaat hier toch over - als hij zegt dat het beter is als wij weten wie het zegt, alleen zo kunnen wij het aan de kaak stellen. Domheid kun je niet verbieden, dan zouden we de helft van de Nederlandse politici moeten arresteren.

Toevoeging: helaas heb ik nu begrepen is Marc Rutte toch terug gekomen op zijn dappere stellingname. Ik heb de hele week hierover nagedacht en dit bovenstaande stukje is daarvan het product. Domheid in de politiek is sneller dan ik kan schrijven. De werktitel van de post was "Het gelijk van Rutte", maar dat kan nu niet meer.

Toevoeging 2: Frank Ankersmit in de NRC van vrijdag 29 mei zegt het veel beter dan ik: je kunt niet met de wet iemand van mening doen veranderen. Hij citeert hierbij John Lock:

For laws are of no force at all without penalties, and penalties in this case are absolutely impertinent: because they are not proper to convince the mind"

Read more...