Discussie over IJsland en de Kredietcrisis

Naar aanleiding van mijn stukje op Sargasso over de euro-crisis De kern van de zaak is in het commentaar aldaar een discussie ontstaan over de oorzaak en de gevolgen van devaluatie van de IJslands munt, de Kronar zoals die officieel heet.

Devaluatie
Commentator "JSK" beweert dat ik het woord "devaluatie" fout gebruik. Misschien, maar wie bepaalt de betekenis van een woord? Ik kom artikelen tegen waarin het woord devaluatie gewoon in deze context wordt gebruikt, en waarom ook niet?

Ik heb niets kunnen vinden over een harde strijd om de munt te beschermen tegen speculanten die proberen de munt in waarde te doen laten verminderen  De munt is ongeveer 50% gedevalueerd. Of dat nu een bewust besluit was of een gevolg van het dumpen van de munt door handelaren maakt niet uit. Uiteindelijk bepaalde de markt dat een waardevermindering van 50% nodig was. De vraag of dat de wens was van de regering is irrelevant.

Over de schulden
De schulden zijn vooral opgebouwd door 3 IJslandse banken. Die gingen op het laatst van de crisis leningen uitzetten bij klanten die in Europa en de VS geen lening meer konden krijgen. De rol van deze banken is bijzonder opmerkelijk overigens: gedrieën hebben zij feitelijk de IJslands economie gekaapt en hebben het land met onbetaalbare schulden opgezadeld. Wat vóór de crisis het paradepaardje van de neoliberale economie was is nu het toonbeeld van roofkapitalisme.

Vergelijking met Baltische landen
IJsland wordt vaak vergeleken met de Baltische landen, die grote moeite doen om bij de euro te komen en hun beleid daarop aanpassen. Om hun eigen munt hard te maken wordt keihard bezuinigd en dat heeft ernstige gevolgen voor de economie. Het BNP daalt en de werkloosheid stijgt, zo erg dat IJsland dat feitelijk het stoutste kindje van de klas is, het nu veel beter blijkt te doen, ondanks de crisis. Krugman hierover:

Unlike other disaster economies around the European periphery – economies that are trying to rehabilitate themselves through austerity and deflation — Iceland built up so much debt and found itself in such dire straits that orthodoxy was out of the question. Instead, Iceland devalued its currency massively and imposed capital controls.

De economie is door de devaluatie opgebloeid, zonder dat er op publieke voorzieningen is bezuinigd.  Omdat het land goedkoop is geworden komen toeristen in grote aantallen - eindelijk is het betaalbaar - en draaien de aluminiumovens op volle toeren. Het voordeel van een devaluatie is dat iedereen daar aan bijdraagt. Een IJslander over de gevolgen van de devaluatie:

Friends who lost jobs in banking have already found new work, and you could say the krona has worked as a buffer for us. We all went down together, and that has led to healthier recession without mass unemployment.