Den Haag, Texas - Transcript van “Rutte bezoekt ‘Booming Texas’ “

Dit is een transcript van het interview met Mark Rutte, afgenomen door Nynke de Zoeten. Beelden beginnen met reis naar Amerika. Ik begin in de 3e minuut. Bij het lezen deze video afspelen voor de muziek.



[3:06, muziek, Ry Cooder uit de film Paris, Texas] Mark Rutte: We wisten natuurlijk ook dat het moeilijk zou zijn. We nemen veel maatregelen die mensen raken. Dat geeft vanzelfsprekend ook tegenwerking. Dat is onvermijdelijk. Nynke de Zoete: U staat ook juist bekend om uw optimisme, dat zien we ook hier weer. Past die uitstraling eigenlijk wel bij de huidige situatie. Er zijn heel veel mensen die het moeilijk hebben?
MR: En dat benoem ik ook. Kijk ik zeg heel vaak ook … en dat realiseer ik me ook … het zit ook in mijn eigen omgeving. Als je naar een verjaardag gaat. Een paar jaar geleden was dat alleen maar leuk. Tegenwoordig merk je op een verjaardag dat iemand zijn baan dreigt kwijt te raken en een ander misschien zijn baan is kwijt geraakt. Dat een ander zich zorgen maakt om de toekomst van zijn kinderen. Het eigen huis dat niet verkocht kan worden. Allemaal zaken die mensen natuurlijk diep raken. Dus ik realiseer me dat. Dat motiveert me ook enorm om de problemen aan te pakken.
NdZ: Al die kritiek die er is door heel veel economen en ook anderen op de grote hoeveelheid bezuinigingen, doet u dat ooit wel eens twijfelen?
MR: Geen seconde om heel eerlijk te zijn, omdat ik tegelijkertijd zie dat we ook dit jaar weer 20 – 22 miljard te veel uitgeven.
NdZ: wat trek je je nog wel aan en wat niet? PM: maar kijk … ik zit in deze baan met absolute overtuiging en een missie. Ik wil ons mooie land mooier maken en nu wij door een zeer zware economische crisis gaan is mijn allereerste prioriteit - en dat is mijn stipje aan de horizon - door er voor te zorgen dat er weer economisch herstel is. Dat er weer banen komen. Dat mensen weer aan de slag komen. Dat daarbij kritiek komt. Dat daarbij mensen zijn die zeggen ik zie het anders, dat neem ik serieus. Ik ga die discussie aan. Ik ga met mensen in gesprek. We zoeken compromissen, voor zover dat ons puntje aan de horizon niet schaadt, en zo zit ik in de wedstrijd.

[4:41, onderbreking met beelden van bezoek]

[Beelden van receptie, door geroezemoes slecht te verstaan]
NdZ: Het is bekend dat u een fan bent van de Amerikaanse mentaliteit. Wat spreekt u zo aan in de Amerikanen?
MR: Amerika is een land met een enorm vooruitgangsgeloof. Ook als het moeilijk is blijven mensen dat optimisme met elkaar delen. En er wordt niet zo snel naar de overheid gewezen. Dat is ook prettig als de dingen niet hele maal goed gaan. Mensen voelen ook een hele grote verantwoordelijkheid om het zelf te laten slagen.
NdZ: Dat is ook een beetje iets Amerikaans in U. U bent altijd heel hartelijk maar voor veel mensen blijft u ook aan de oppervlakte.
MR: Dat gaat ook zeker niet voor mij [op]. Maar dat moeten andere ook maar ophalen. Maar met de Amerikanen heb ik die ervaring niet.

[beelden snelweg in Texas, muziek Ry Cooder uit Paris, Texas, voice over van Nynke de Zoeten] NdZ: Een kleinere overheid en meer eigen verantwoordelijkheid. Het zijn kernthema’s in Rutte’s politiek. Wat mensen zelf kunnen organiseren, organiseren ze zelf is Rutte’s credo. Hij is, zegt ie, met zijn Kabinet bezig met een fundamentele omslag in onze verzorgingsstaat.

[terug in het hotel] NdZ: Vindt u dat de Nederlanders een mentaliteitsomslag moeten maken?
MR: die maken ze. Het bijzonder is dat dat heel snel gaat. Nederland is een land dat zich heel snel aanpast. Als ik nu met mensen praat dan zie ja al dat de verwachtingen van wat de overheid wel of niet kan doen echt fundamenteel aan het veranderen zijn. We maken op dit moment een fundamentele verandering in onze samenleving door. En de politiek is daar eerder volgend op, op dit moment, dan leidend daarin. Dat is ook helemaal niet erg. Het is deels noodzakelijk vanuit het feit dat we gewoon minder geld met zijn allen te besteden hebben. Het is ook een andere opvatting die we denken als land collectief aan het ontwikkelen zijn. Waar ben ik nou op mezelf aangewezen als dat kan en waar doe ik een beroep op de overheid als het niet langer kan als het echt nodig is om dat te doen.
NdZ: Maar mensen denken daar over na vanwege alle bezuinigingen en maatregelen die er komen toch? Dat is in principe de politiek die dat agendeert?
MR: Zeker, dat is natuurlijk een absolute wisselwerking. Maar als je met mensen er over praat dan zeg je ‘is het nou zo raar als je altijd een huishoudelijke … iemand had die je huis schoon hield. Dat je ook als je oud wordt die zelf blijft betalen en niet die rekening bij de overheid neerlegt. Nee, dat is eigenlijk helemaal niet raar. Daar heb je gelijk in, waarom doen we dat eigenlijk? Nee, dat vroeg ik me ook al een tijdje af’. Tot nu toe hadden we daar nog het geld voor, maar dat geld is er niet.
NdZ: Moeten we ook erkennen met zijn allen, gezien de verwachtingen voor de economische groei dat we het gewoon iets minder gaan krijgen?
MR: We hoeven het niet minder te krijgen. We leven in een van de rijkste landen van de wereld. Als minder krijgen zou zijn, zoals wat ik net schets, dat je meer een beroep dat op mensen om ook dingen zelf te organiseren, als dat betekent minder krijgen dan heeft u gelijk, maar ik vind dat niet minder krijgen. Ik vind het een logische herschikking van de taken tussen de overheid en mensen.

[beelden van het bezoek, fragment van toespraak] MR: As teenager I had a clear picture of Texas. My image of Texas was lastly [onverstaanbaar] by Southfork Ranch of the Ewings in the television series Dallas…
Melanie Schultz van Haegen: Ja Mark is iemand die houdt van mensen die altijd een kans zien. Of opportunities zoals je hier in Amerika zou zeggen. En dat vindt ie het leuke aan deze trip. Al die ondernemers. Maar dat is hij ook in zijn politieke leven. Als je zegt ‘ik heb een probleem’ dan zegt ie ‘nou veel plezier’ Nee… maar als je kansen ziet en je gaat zelf aan de slag dan gaat het heel goed.

[Nacht, onderweg in de auto. Rutte met Schultz over de ontmoetingen. Schultz vertelt dat ze iemand heeft gesproken die geïnteresseerd is in de Deltawerken. Rutte vertelt onder andere dat hij ‘voor de firma naar de Caraïben’ gaat]

NdZ: [voice over]: Het hele Kabinet is toe aan vakantie. Na acht slopende maanden lopen de ministers op hun tandvlees. Door het ontbreken van een meerderheid in de Eerste Kamer blijft het spannend of het Kabinet het gaat redden. En ondertussen moeten ze ook nog met elkaar 6 miljard aan extra bezuinigingen zien te vinden. De onderlinge verhoudingen zijn goed, benadrukt Rutte, ook met PvdA leider Samsom.
MR: We hebben elkaar goed leren kennen in de formatie. Elkaar de nieren geproefd zoals dat dan hoort. Het is een man die betrouwbaar is zich die aan zijn afspraken houdt en als er problemen zijn in de wederzijdse partijen dan kunnen we ook open reëel met elkaar over spreken. Er worden geen spelletjes gespeeld. En dat is vreselijk belangrijk om ook met elkaar het gevoel te hebben dat je zo’n rit kunt uit zitten.
NdZ: En is het ook stabiel omdat je elkaar in de peilingen wel vast moet houden?
MR: Nee, want we hebben ook gezien hoe lang peilingen mee gaan. Diederik Samsom staat nu op het aantal zetels dat ie twee weken voor de verkiezingen ook had in de peilingen en hij kwam uiteindelijk 23 zetels hoger uit. Dus in die zin is Nederland ook een bijzonder land, dat uiteindelijk mensen heel goed begrijpen dat dit soort partijen als PvdA en VVD, een hele moeilijke fase besturend, heel fundamentele keuzes moeten maken. Als je dan nu gaat peilen dan zullen de mensen vooral benadrukken wat ze niet bevalt. Ik ben er ook van overtuigd dat als er morgen verkiezingen zouden zijn dat PvdA en VVD een goeie uitslag maken omdat mensen ook zullen erkennen dat het goed is dat deze partijen die verantwoordelijkheid nemen. Ook in het belang van het land als geheel.

NdZ [voice over]: Rutte denkt dat het ontbreken van een meerderheid in de Eerste Kamer geen probleem is.

MR: Ik heb er wel vertrouwen er op dat de eerste kamer ook ziet in welke crisis Nederland zich bevind. Het belang van de noodzakelijke hervormingen en dat we uiteindelijk voor die cruciale hervorming ook steun gaan krijgen.
NdZ: U heeft er vertrouwen in. Vindt u ook dat de oppositie ook een verantwoordelijkheid heeft?
MR: En die neemt de oppositie. Kijk maar het Woonakkoord. Daar hebben D66, CU en SGP verantwoordelijkheid genomen.
NdZ: Ja, maar er zijn toch een heleboel dingen die er nog wel liggen. Zijlstra, Uw partijgenoot heeft gezegd ‘ik verwacht ook dat de oppositie de verantwoordelijkheid neemt en geen politiek-met-een-kleine-p gaat bedrijven’
MR: Dat ben ik met u eens, maar ik moet zeggen, tot nu toe ben ik er ook niet over teleur gesteld. Dus ik ben het zeer met hem eens. Ik heb daar goeie hoop op omdat die Eerste Kamer ook een eigen verantwoordelijkheid neemt, namelijk om er voor te zorgen dat het land ook verder kan. Dat noodzakelijke hervormingen plaatsvinden. NdZ. Bij aanvang van het Kabinet zij de Diederik Samsom ‘We hebben plannen voor twee termijnen’ Is dat nog steeds zo?
MR: Als je de ambitie van de plannen bekijkt dan heb je wel twee termijnen daarvoor nodig en als je ziet waar Nederland zich in bevind dan is mijn hoop en verwachting dat we de komen de maanden, het komend jaar, het begin zullen zien van economisch herstel. Dan moeten we daar aan doorwerken, maar ik ben nog niet zo ver dat ik nu alweer de volgende coalitie ga voorspellen. Daar is Diederik al iets verder in geloof ik. [Beelden van de Mark Rutte die een cowboy hoed opzet en dan spontaan ‘howdy’ roept. He is practicing his howdy’s becommentarieert de Amerikaanse gastvrouw].