De totale vraag: waarom duurt de crisis zo lang?

Via Ewald Engelen vind ik dit overzicht met particuliere schulden per land in de Economist. In Nederland is zijn deze schulden vergeleken met andere landen enorm opgelopen. Zie de figuur in de link. Dat het zo erg was wist ik niet.

Dit is een schokkende figuur, het laat zien waarom de crisis in Nederland zo hardnekkig is. Het laat ook duidelijk zien waarom mensen minder besteden: er wordt op grote schaal schuld afgelost. Dit is echt een typische "schulden crisis" - een recessie die ontstaat doordat schulden te hoog zijn opgelopen.

Door het inzakken van de economie wordt het onderpand van de schulden - de huizen in dit geval - minder waard en is iedereen plotseling gedwongen te verkopen of af te lossen. Hierdoor valt de "totale vraag" weg (aggregate demand, hoe vertaal je dat?) en krimpt de economie nog harder waardoor de onderpand nog meer in waarde daalt. De economie komt in een negatieve spiraal.

De enige die dit kan stoppen is de overheid. De Nederlandse overheid doet dit echter niet - om politieke redenen, niet om economische redenen: zie mijn laatste post op Sargasso over de conservatieve revolutie in Nederland.

Dit is mogelijk omdat er vrijwel geen oppositie tegen dit beleid is. De Partij van de Arbeid zit in deze regering en staat - blijkbaar - achter dit beleid. Ook andere linkse partijen zijn voor bezuinigingen en "hervormingen" die meestal neer komen op afbraak van de verzorgingsstaat en wetten die arbeidsnemers beschermen tegen willekeur van de werkgevers. Flexibilisering stimuleert de economische groei is de veronderstelling.

Veel beleid wordt economisch gemotiveerd, maar als je dat onderzoekt blijkt het vaak niet te kloppen. Vaak monden deze discussie uit in oeverloze welles/nietes discussies over de noodzaak van bezuinigingen en men komt zelden of nooit tot een conclusie. De discussies leiden alleen maar af van kern van de zaak - zoals een goochelaar zijn publiek om de tuin leidt. De economische crisis biedt conservatieve politici de mogelijkheid om "hervormingen" door te voeren die in hun maatschappijvisie passen. Dat is de diepere reden waarom de crisis zo lang aanhoudt in Nederland.
---
Foto: CorporatieNL