Waarom verliezen de Democraten steun?

Waarom verliezen de Democraten zo vaak de verkiezingen. Hoe is dat mogelijk na 30 jaar conservatief en rechts beleid dat zoveel problemen heeft veroorzaakt?

Uit peilingen blijkt dat in Nederland de meerderheid van de kiezers rechts stemt. Dat is verbazingwekkend omdat de problemen waar we op dit moment mee worden geconfronteerd vooral veroorzaakt zijn door beleid van rechtse politici. Door deregulatie van de financiële markt zitten we nu midden in de grootste crisis sinds de jaren '30. Hoewel links nauwelijks aan de macht is geweest de afgelopen jaren – met een notoire uitzondering in de jaren '90 – is rechts in de Nederlandse politiek aan de winnende hand.

Ook in de Verenigde Staten zien we dit fenomeen. Na de overwinning van de Democraten in 2008 lijkt ook in Amerika de steun voor de Democraten af te nemen. Bij een tussentijdse verkiezing voor de senaatzetel in Massachusetts verloren de Democraten hun filibuster-proof meerderheid. Ook zien we regelmatig protesten van boze burgers die zich hebben verenigd in de Tea Party Beweging. Obama's successen van de laatste tijd bij de hervorming van de ziektekostenverzekering en de hervorming van de financiële wereld lijkt de dalende tendens overigens wel wat af te zwakken. Maar toch, waarom doen de Democraten het relatief slecht? Waarom zijn er alleen Tea Party protesten in Amerika en aanstaande zaterdag zelfs ook in Nederland, waarbij men nota bene protesteert tegen het gevaar van links. Het is een gotspe.

Ik geef paar voorbeelden uit de Amerikaanse politiek om te laten zien waarom, in ieder geval in Amerika, links het relatief slecht doet.

Democraat Robert Reich beschrijft hoe zijn eigen partij toegeeft aan Wall Street. Machtige en (te) grote banken – de veroorzakers van de crisis – worden door steun van de overheid overeind gehouden. En uiteraard is de oppositie druk in de weer om te doen alsof de huidige problemen de schuld zijn van Obama, terwijl de crisis toch echt onder Bush is begonnen.

Maar er zijn nog meer redenen. Zoals ik al eerder schreef is de manier waarop de hervorming van het ziektekostenstelsel tot stand kwam niet bijzonder sterk. Na een volstrekt zinloze poging om één of meer Republikeinen er bij te betrekken, gingen de Democraten lekker onderling ruzie maken. En ook in dit geval kon de wet uiteindelijk alleen tot stand komen door veel concessies te doen aan de industrie: de ziektekostenverzekeraars bijvoorbeeld verdienen veel geld met de regeling omdat Amerikanen zich over een paar jaar verplicht moeten verzekeren.

Dan zijn er nog de mensenrechten. Obama blijft keer op keer teleur stellen. Hij gaat door met de 'oorlog' in Afghanistan (en soms zelfs in Pakistan) waarbij vaak grote aantallen onschuldige slachtoffers vallen. Hij neemt geen afstand van het beleid van zijn voorganger. Er is in het geheel geen onderzoek gekomen naar de misdaden en schendingen van de mensenrechten van zijn voorganger en er zijn nog steeds mensen in dienst die voorstander zijn van 'enhanced interrogation' – martelen dus. Nog steeds probeert Obama te voorkomen dat terreurverdachten zich kunnen verdedigen bij een onafhankelijke rechter. Door deze houding heeft hij de facto de gehele verantwoording voor deze misstanden van zijn voorganger overgenomen.

Maar de lijst is nog veel langer. Kort voor de olieramp in de Golf nam Obama het standpunt van de Republikeinen over om te gaan boren in de kustgebieden. We kunnen nu allemaal zien hoe verstandig dat wel niet is. Als bonus wordt hem nu verweten dat hij niet snel genoeg maatregelen neemt om de ramp te bestrijden door niemand minder dan Sarah Palin.




En verder: Obama neemt geen duidelijk standpunt in voor reductie van de CO2 uitstoot, hij neemt geen hard standpunt in tegen Israel. Op zenders als Fox News en in andere rechtse media is vaak te horen dat Obama een extremist is, dat hij heel erg links is, een socialist en meer van dat soort beschuldigingen. Dit is, zoals ik hier heb laten zien, volstrekte onzin. Obama is op zijn best een 'centrist'. Hij lijkt er van overtuigd te zijn dat de polarisatie in de Amerikaanse samenleving kan worden gestopt door samen te werken met conservatieven en het bedrijfsleven. Op conservatieven en rechts Amerika zal dit echter weinig indruk maken, die weten het zeker: Obama is een socialist en links is gevaarlijk.

Naschrift (komt net via het inmiddels onmisbare Twitter binnen): de harde anti- immigratie wetten in Arizona kunnen wel eens heel goed gaan uitpakken voor de Democraten. Mexicaanse Amerikanen stemmen in het najaar waarschijnlijk en bloc voor de Democraten.

Opmerking: Linkse partijen in Nederland zijn in mijn ogen de PvdA, SP, D66, GroenLinks, CU en de PvdD. Rechtse partijen zijn dus het CDA, VVD, PVV, TON en SGP. Peiling van week 20

(cross posted op GeenCommentaar)